ABD’de Et Yiyen Parazit: Screwworm İnsanlarda Görüldü
Ne Oldu?
Ne oldu?
ABD Sağlık ve İnsan Hizmetleri Bakanlığı (HHS), CDC ve Maryland Sağlık Müdürlüğü, 4 Ağustos’ta ülkeye dönen bir kişide New World Screwworm (Cochliomyia hominivorax) parazitinin tespit edildiğini doğruladı. Bu, 2025 yılında ABD’de kaydedilen ilk insan vakası olarak tanımlandı.
HHS’ye göre hasta El Salvador’dan dönmüştü, ancak bazılarında Guatemala’dan geldiği bilgisi de geçiyor; bu konuda raporlar arasında küçük farklılıklar bulunuyor.
Resmi kaynaklar, ABD içinde yayılım veya başka insan/hayvan vakası saptanmadığını ve şu an için kamu sağlığı riskinin çok düşük olduğunu vurguluyor.
Parazitin Özellikleri ve Yayılım Riski
- Screwworm nedir?
“Kırmızı New World Screwworm” (Cochliomyia hominivorax), canlı dokuları yiyen bir larva (myiasis) oluşturur. Sığır, evcil hayvan ve yaban hayvanları başta olmak üzere -çok nadir de olsa- insanlarda da görülür. - Larvalar açık yaralardan girer; ciltte yara, koku, ağrı ve hatta hareket hissi ile belli olabilir. Tedavi edilmezse sonuçları ağır olabilir.
- ABD’de parazit 1960’larda steril böcek yöntemiyle yok edilmişti. Ancak son yıllarda Meksika ve Orta Amerika’daki yeni odaklardan yeniden yayılma ihtimali yükseldi. Bunun sonucunda ABD kuzeyine doğru hareket gözlemleniyor.
Hükümet ve Tarım Sektöründen Gelen Tepkiler
- Strateji ve Yanıt:
USDA, Texas’ta sterile screwworm üretimi için bir tesis kurmayı içeren, 1960’lardaki yöntemleri yeniden canlandıran beş aşamalı bir plan açıkladı. HHS, acil kullanım için veteriner ilaçlarına yetki veren kararlar çıkardı. - Ekonomik Endişeler:
Sığır sektörü, özellikle Texas’ta yaşanabilecek olası ekonomik yükümlülüklere dikkat çekiyor. USDA, potansiyel maliyetin 1.8 milyar dolar civarında olabileceğini öngörüyor. - Şeffaflık Talepleri:
Sektör temsilcileri, haberin önce sadece belirli tarım gruplarına duyurulmasına karşı çıkarak daha geniş çaplı bilgilendirme ve hazırlık çağrısı yaptı.
Myiasis ve Screwworm Hakkında Teknik Bilgi
- Nasıl bulaşır?
Dişi screwworm sinekleri, canlı dokudaki açık yaralara yumurta bırakır. Yavrular açıldığında canlı dokuya gömülür, ilerler ve beslenir. Yaklaşık 7 gün içinde larvalar toprağa düşerek pupa olur; sonra yetişkin form ortaya çıkar. - Tedavi ve Belirtiler:
Myiasis, yara bakteri enfeksiyonuna dönüşebilir. Belirtileri; yaranın iyileşmemesi, ağrı, kötü koku, hareket hissi ve larva görülmesidir. Tedavi genelde cerrahi temizliği kapsar; kendi başına müdahale önerilmez.